СЫНЫН БЕРМЕС СЫРЛЫ СӨЗ
Кнут ГАМСУН
ТИВОЛИДЕН КЕЛГЕН БИКЕШ
новелла
Кнут ГАМСУН (шын тегі – Педерсен) 1859 жылы 4 тамызда Норвегияның солтүстігіндегі Лом деген жерде қарапайым ауыл тігіншісінің отбасында дүниеге келген.
Гамсун 1877-1878 жылдары алғашқы өлеңдер мен әңгімелер жинағын жарыққа шығарады. Өз Отанында жазушы ретінде мойындала қоймағандықтан, Америкаға кетіп қалады. АҚШ-та Гамсун Твенмен танысады. Оның Америкадан алған әсері публицистикасынан анық көрінеді. Данияда алғаш жарық көрген «Аштық» атты хикаяты жазушыға үлкен табыс әкеледі. Артынша «Мистериялар», «Пан», «Виктория» романдарын жазады. 1920 жылы жазушы Нобель сыйлығына ие болған «Жер шырындары» романында табиғатқа етене жақын қарапайым шаруаның күнделікті өмірін бейнелеген. «Сақинаның тұйықталуында» («Шеңбер тұйықталды») адамның жалғыздығы мен шарасыздығы роман желісіне айналған.
Кнут Гамсун 1952 жылы 19 ақпанда өзінің жақсы көретін Норхольм поместьесінде көз жұмды. Норвегияда оның еңбектері тек 1962 жылдан бастап жарық көре бастады.
* * *
Париждік хорды тыңдауға көп адам жиналыпты, мен дағы бір бүйірден тұра қалдым.
Танысымды кездестірген соң, екеуміз ақырын тілдесе бастадық. Тап сол кезде іштен ән шалқыды – оны бізге жел жеткізді. Тосыннан мені абыржушылық кернеді, тұла бойымды тітіркенушілік билеп кетті, мен лажсыздан жалтарып, танысыма жаңылыс жауап бердім.
Осы арада менің танысым сауал берді:
– Саған қарап қалған мынау бикешің кім?